Ballenketting

In dit artikel:

Tijdens haar stage en werk bij GGD Limburg Noord stelt de auteur de vraag of jeugdartsen een orchidometer (ketting met schaalbare ballen voor het meten van testisgrootte) nodig hebben om het puberteitsstadium vast te stellen. De NCJ-richtlijn Groei schrijft voor dat bij mogelijke groeiafwijkingen puberteitsstadium en eventueel testisgrootte moeten worden vastgesteld, maar geeft geen methode. De auteur ontdekte in kort literatuuronderzoek dat pubers zichzelf redelijk betrouwbaar kunnen aanwijzen op duidelijke Tanner-plaatjes, met name meisjes (borstvorming is makkelijker te beoordelen); jongens neigen vaker tot overschatting. Meten met de orchidometer blijkt ook niet foutloos te zijn en vraagt om training om betrouwbaar te zijn.

Collega’s hebben eerder besloten dat voor de taken van jeugdartsen — signaleren en zonodig verwijzen — plaatjes doorgaans volstaan en bovendien patiëntvriendelijker zijn bij schoolbezoeken. Praktische en sociale overwegingen spelen mee: fysiek meten op school kan leiden tot geruchten en angst bij leerlingen (Vlaamse fora tonen sterke reacties). Ondanks dit oordeel overweegt de auteur toch een orchidometer aan te schaffen, deels uit nieuwsgierigheid en deels omdat het ook als verantwoord houten speelgoed dienst kan doen.

Als luchtige noot verwijst ze naar een Britse studie waarin ronde bonbons als afschatting werden gebruikt en eveneens betrouwbare uitkomsten gaven — een alternatieve, ludieke gedachte voor jeugdartsen.