De patiënt is dood, en nu?

In dit artikel:

Tijdens mijn dagdienst als ANIOS op de ic klinkt een alarm: asystolie. Een coassistent staat bij de patiënt en vraagt wat te doen wanneer iemand overleden is. Ik geef praktische uitleg over donatie, mortuaria en uitvaartregels — kennis die ik niet uit de opleiding haalde maar van de ervaring enkele maanden eerder, toen mijn oma overleed en ik haar wettelijke vertegenwoordiger was. Daar leerde ik vooral veel papierwerk, formulieren en het medische schouwen; dezelfde dingen vertel ik nu aan mijn collega en aan de dochter van de patiënte, die wil weten wat er met het lichaam gebeurt. Ik wijs erop dat mensen kort gelegenheid moeten krijgen afscheid te nemen en leg uit dat het lichaam binnen enkele uren naar het mortuarium moet, zoals ik dat heb meegekregen.

De observatie leidt tot een bredere conclusie: de medische opleiding legt sterk de nadruk op het voorkomen van sterfte, maar biedt weinig training in wat er na een overlijden moet gebeuren of hoe je nabestaanden praktisch en emotioneel begeleidt. Omdat families vaak naar de behandelend arts kijken voor richting en steun, pleit ik ervoor dat curricula meer aandacht besteden aan praktische procedures rond het levenseinde, schouwing en communicatie met naasten. Dat zou artsen beter voorbereiden op het onvermijdelijke en nabestaanden rustiger en daadkrachtiger kunnen helpen.