Oorlog in je hoofd, oorlog in je buik

In dit artikel:

Als huisarts zie ik een patiënt voor de zoveelste keer met aanhoudende buikpijn; alle lichamelijke oorzaken zijn door mij en collega’s (chirurg, MDL-arts) uitgesloten,zelfde geldt voor second opinions. De patiënt vraagt om meer diagnostiek in de hoop op een duidelijke somatische verklaring, maar ik vermoed vanaf het begin dat er een psychische achtergrond is. Na aanvankelijk tegenhouden barst ze in tranen los: thuis is sprake van structureel huiselijk geweld, verlies van sociale contacten en werk, meldingen bij de buren die leiden tot dreiging dat de kinderen uit huis worden geplaatst en mogelijk huisuitzetting. Ze blijft bij de partner omdat hij ook lief kan zijn, wat haar ambivalente positie verklaart.

Ik worstel met mijn rol: welke diagnose sluit je aan (IBS, PTSS, etc.) en wanneer moet je actief ingrijpen? Mijn aanpak wordt vooral gericht luisteren, zeer gericht interveniëren bij acuut gevaar en anders geen overbodige diagnostiek. Het verhaal illustreert hoe psychosociale stress ernstige lichamelijke klachten kan veroorzaken en laat de machteloosheid van de dokter zien. (De arts benadrukt dat hiermee niet het bestaan van genoemde diagnoses betwist wordt; eventuele overeenkomsten met casussen zijn toevallig.)